تحلیل پزشکی/چرا در زمستان‌ها بیشتر می‌خوابیم؟

دکتر راج داسگوپتا، دانشیار پزشکی بالینی در بیمارستان هانتینگتون مموریال در کالیفرنیا، با استناد به تحقیقاتی که حداقل روی یک سوم بزرگسالان آمریکایی انجام شده، می‌گوید: فکر نکیند تمایل به خواب بیشتر در فصل زمستان امری عجیب است، شما تنها نیستید بسیاری از افراد مشارکت کننده در این تحقیق نیز از تمایل‌شان برای خواب بیشتر در فصل زمستان خبر داده‌اند.

به گزارش سی ان ان، داسگوپتا، گفت: بازه خواب برای بیشتر بزرگسالان بین (هفت تا نه) ساعت در شب است، و مهم نیست که هوا چقدر سرد یا تاریک باشد، زمان مورد نیاز برای استراحت انسان در شبانه روز ثابت است. با این حال، معمولا احساس می‌کنید که در طول زمستان بیشتر می‌خوابید، زیرا وقتی وارد زمان استاندارد استراحت و خواب می‌شویم که با شروع زودهنگام تاریکی در فصل زمستان مرتبط است، یک ساعت از نور روز را از دست داده‌ایم.

در گذشته تصور می‌شد که اثرات فصلی بر خواب انسان در مقایسه با حیوانات، بسیار کم است تا اینکه اخیرا مطالعه‌ای که نتایج در فوریه ۲۰۲۳ منتشر شد، خلاف آن را نشان داد:۱۸۸ بیمار که تحت مطالعه خواب در بیمارستان سنت هدویگ در برلین قرار گرفته بودند، در زمستان حدود یک ساعت بیشتر از تابستان می‌خوابیدند. نویسندگان اعلام کردند که یک ساعت خواب بیشتر در زمستان از نظر آماری چندان قابل توجه نیست. اما شرکت کنندگان در طول زمستان، ۳۰ دقیقه بیشتر همراه با «حرکات سریع چشم» که به در اصطلاح به آن مرحله خواب «آر‌ای ام» (REM) نیز گفته می‌شود، می‌خوابیند. در واقع مرحله خواب «آر‌ای ام» آن‌ها ۳۰ دقیقه بیشتر طول می‌کشید.

مرحله «آر‌ای ام» خواب نقطه شیرین چرخه خواب است که با رویاپردازی بیشتر و حرکت بدن و ضربان قلب و تنفس سریعتر نسبت به سایر مراحل تمیز داده می‌شود. داسگوپتا درباره این مرحله توضیح داد: این یک مرحله ضروری از خواب است که به حافظه، تمرکز، تنظیم خلق و خو و عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کند. میل به خواب بیشتر یا تکرار تمایل به خواب بیشتر در زمستان، ممکن است به نوسانات نور در طول سال یا تغییرات رفتاری یا تغییرات در سلامت روانی ناشی از آن مربوط باشد.

داسگوپتا گفت: بدن ما وقتی نوبت به ریتم شبانه‌روزی ما می‌رسد، نشانه‌هایی از خورشید دریافت می‌کند، به این معنی که وقتی بیرون روشن است، ما فعال هستیم، اما وقتی خورشید غروب می‌کند، ممکن است احساس خستگی کنیم. کاهش نور خورشید باعث افزایش ملاتونین می‌شود، هورمونی که در بدن ساخته می‌شود و چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند.

دکتر کارلیرا ویز، استادیار پژوهشی در مرکز تحقیقات پرستاری در دانشگاه بوفالو گفت: با تولید زودتر ملاتونین در زمستان، طبیعی است که فرض کنیم یک فرد سالم نیز در طول زمستان به خواب بیشتری نیاز دارد.

نور نه تنها بر کمیت خواب بلکه بر کیفیت خواب نیز تأثیر می‌گذارد. دکتر جاشوا تال، روانشناس بالینی و متخصص در مسائل خواب در نیویورک در این باره گفت: «خواب «آر‌ای ام» به شدت تحت تأثیر نور و تاریکی قرار می‌گیرد، بنابراین وقتی در ماه‌های زمستان نور کمتری داریم، بدن اساسا این کمبود را با خواب «آر‌ای ام» بیشتر جبران می‌کند.

به گفته متخصصان، نیاز به خواب بیشتر در طول زمستان ممکن است به اصطلاح به دلیل «جت لگ اجتماعی»، باشد، به این معنی که بی نظمی در زمان خواب و بیداری در شب‌های تابستان که اغلب با مهمانی و خوشگذرانی سپری می‌شود، ممکن دلیلی برای احساس نیاز به جبران کمبود خواب تابستانی در طول فصل زمستان باشد (به خواب رفتن و بیدار شدن در ساعات خیلی متفاوت در طول هفته، در مقایسه با آخر هفته را به اصطلاح جت لگ اجتماعی می‌گویند).

ویس گفت که انسان‌ها هنوز نیازی به خواب زمستانی ندارند و به دلیل تعهدات اجتماعی و شغلی خود نمی‌توانند از عهده خواب طولانی مدت در فصل زمستان برآیند. او افزود:، اما ما می‌توانیم تنظیماتی را انجام دهیم تا عملکرد بهتری داشته باشیم و در زمستان به روشی بهتر استراحت کنیم.

به گفته دکتر حواشوا تال، به دلیل اینکه چگونگی تغییر نور در زمستان ممکن است بر ریتم شبانه روزی تأثیر بگذارد، خوابیدن کمی بیشتر می‌تواند به شما کمک کند در ساعات تاریکی که در خارج از خانه حضور دارید، هوشیارتر باشید.